Ολοι πια μιλούν για την κρίση. Κρίση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Κρίση της πραγματικής οικονομίας. Κρίση του καπιταλισμού όπως είχε προβλέψει ο Μαρξ.
Σωστά όλα αυτά. Πότε θα βγούμε; Κανείς δεν ξέρει. Το σίγουρο είναι πως έρχονται ανεργία και πείνα και κάποιοι θα ξαναζήσουν σε συνθήκες ναζιστικής κατοχής, όπου οι άνθρωποι πέθαιναν στο δρόμο από την πείνα. Σίγουρα υπάρχουν οι μη κυβερνητικές οργανώσεις που μοιράζουν φαγητό. Αλλά μέχρι πότε; Ο αριθμός των άστεγων και των άνεργων αυξάνεται ραγδαία. Οι μαζικές απολύσεις σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο έχουν πάρει τη μορφή χιονοστιβάδας και δεν ξέρουμε ποιον θα πάρει η μπάλα. Η επισφάλεια είναι πια η καθημερινή ζωή του καθενός. Παράλληλα, ο πλανήτης μας καταστρέφεται σε καθημερινή βάση και το ενεργειακό πρόβλημα γίνεται όλο και πιο έντονο.
Τα βασικά πυρά τα έχει δεχτεί ο νεοφιλευθερισμός -και η παγκοσμιοποίηση- που ήδη αναιρεί τις αρχές του και επαναφέρει το κράτος, λίγο ή πολύ, σε κάποια μορφή κεϊνσιανισμού. Αλλά αυτό δεν είναι έξοδος από την κρίση. Είναι διαχείρισή της και ο Θεός να βάλει το χέρι του. Τίποτα πιο χειροπιαστό δεν υπάρχει από τη μεριά των κυβερνήσεων. Εντούτοις, η κρίση αυτή θα μπορούσε να ήταν διδακτική και να οδηγούσε σε άλλες λύσεις. Αλλά αυτές δεν μπορούν να προκύψουν στη χώρα μας από τα κόμματα εξουσίας, που είναι υπόλογα και έχουν τις δικές τους ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση. Δεν μας έρχονται όλα απέξω. Η κάθε χώρα μπορεί να δημιουργήσει τη δικιά της κρίση ανάλογα με τις πολιτικές της επιλογές. Υπαίτιος γι' αυτήν την κρίση είναι και ένας άλλος παράγοντας που δεν μας αρέσει να τον μνημονεύουμε. Είμαστε εμείς οι ίδιοι που εγκαταλείψαμε τον ρόλο του πολίτη και τον αντικαταστήσαμε με αυτόν του καταναλωτή. Γιατί πήραμε δάνειο για σπίτι όταν με ένα μικρό υπολογισμό θα βλέπαμε πως στην ουσία ταΐζουμε τις τράπεζες; Γιατί πήραμε καταναλωτικά δάνεια όταν ξέραμε πως τα χρήματά μας δεν μας έφταναν; Γιατί ανοιχτήκαμε στις κάρτες, στα ανοιχτά δάνεια και σε άλλα προϊόντα; Εδώ βέβαια υπάρχει και η απάτη των «ψιλών γραμμάτων», όπως και ο δόλος των τραπεζών να «εξυπηρετήσουν» εν γνώσει τους πως ο πελάτης τους δεν θα μπορέσει να αποπληρώσει το χρέος του και θα του πάρουν και το σπίτι και το αυτοκίνητο. Είναι αλήθεια πως με την επιθετική διαφήμιση, κυρίως από την τηλεόραση, δημιουργείται ένα όνειρο για μια καλύτερη ζωή, που ταυτίζεται με την κατανάλωση. Και δεν είναι λίγοι αυτοί που ζουν μέσα από το «σόπινγκ», έστω και εικονικό.
Κάποτε τα επώνυμα ρούχα ήταν για τους πλούσιους. Τώρα με τα μαγαζιά μεγάλης επιφάνειας, όλοι ξέρουν τις μάρκες και ανάλογα με τη διαφήμιση τα προτιμούν. Και ό,τι βρίσκεις στο Κολωνάκι το βρίσκεις και στο Πέραμα. Υπολογίζεται ότι για κάθε mall που ανοίγει κλείνουν 6.000 μαγαζιά. Με την ΙΚΕΑ θα εξαφανιστούν οι μικροί επιπλοποιοί και θα παραμείνουν αυτοί που θα δουλεύουν μόνο για τους πλούσιους. Και όμως, όλοι τρέχουμε στα μεγάλα μαγαζιά χωρίς να καταλαβαίνουμε πως για να αγοράσουμε, με χρήματα που δεν έχουμε, συμβάλλουμε στην περαιτέρω κρίση της αγοράς. Γιατί τα μεγάλα μαγαζιά θα αντέξουν. Τα μικρά θα κλείσουν.
Πώς θα προστατευθεί ο καταναλωτής; Υπάρχουν θεσμοί γι' αυτό αλλά λειτουργούν υποτυπωδώς. Σε πολλές χώρες του αναπτυγμένου κόσμου υπάρχουν κινήματα γι' αυτό και ακόμα, έγκυροι οργανισμοί που μπορείς να καταφύγεις και να τους συμβουλευτείς. Στην Ελλάδα αυτό γίνεται σε επίπεδο παρέας και αυτός που έχει καεί από κάποιο δάνειο γίνεται σύμβουλος για τους άλλους. Και εδώ πρέπει να δούμε και το πρόβλημα της Αριστεράς. Ποτέ δεν ασχολήθηκε με αυτά τα πράγματα συστηματικά. Είδατε πουθενά σε κανένα έντυπο της Αριστεράς κάποια στήλη για τα δικαιώματα του καταναλωτή; Καλός ο σοσιαλισμός. Αλλά μέχρι να έρθει, ας μάθουμε να φυλαγόμαστε από τον καπιταλισμό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου